កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ប្រធានតុលាការអន្ដរជាតិក្រុងឡាអេ លោក ភីធើ ថមកា (Peter Tomka) បានប្រកាសសាលដីកាសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទ ថា ប្រទេសកម្ពុជាមានអធិបតេយ្យភាព លើដែនដីទាំងមូលនៃតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ។ ទន្ទឹមគ្នានោះលោក ភីធើ ថមកា ក៏បញ្ជាឱ្យប្រទេសថៃត្រូវដកកងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធមានទាហាន ប៉ូលិស និង ឆ្មាំប្រាសាទទាំងអស់ចេញពីបរិវេណជុំវិញ ប្រាសាទព្រះវិហារ ។
លោកថ្លែង ថា “តុលាការសម្រេច ថាក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃការបកស្រាយសាល ដីកាចុះថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦២ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានអធិបតេយ្យ ពេញលេញលើបូរណភាពទឹកដីលើតំបន់ពយភ្នំនៃប្រាសាទព្រះវិហារដូចដែល មានកំណត់ក្នុងកថាខ័ណ្ឌទី៩៨នៃសាល ដីកានេះ ហើយជាបច្ច័យតុលាការប្រកាស ថា ព្រះរាជាណាចក្រថៃមានកាតព្វកិច្ច ដកចេញពីទឹកដីនេះនូវគ្រប់កងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធឬកងនគរបាលឬអ្នកថែ រក្សា ឬឆ្មាំយាមផ្សេងទៀតដែលបោះ ទីតាំងនៅក្នុងទឹកដីនោះ” ។
លោកឧនា យករដ្ឋមន្ដ្រី ហោ ណាំងហុង រដ្ឋមន្ដ្រីការបរទេសដឹកនាំប្រតិភូទៅ ស្ដាប់សាលដីកាមានប្រសាសន៍ថា សាលដីកានេះជាសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដបិទ ផ្លូវតវ៉ា ដូច្នេះភាគីថៃត្រូវតែគោរព។ លោកមានប្រសាសន៌ថា “ពិតមែន ហើយយើងមិនអាចនិយាយថា សាល ក្រមតុលាការថ្ងៃនេះបំពេញបំណងរបស់យើងបាន១០០ភាគរយនោះទេ ។ ប៉ុន្ដែ យើងមានការរីករាយសាលដីកានេះ បានសម្រេចអ្វីដែលចង់បានយ៉ាងច្រើនបំផុត” ។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បាន អំពាវនាវជាថ្មីម្ដងទៀតដល់កងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធដែលកំពុងបំពេញភារកិច្ចការពារព្រំដែនត្រូវរក្សាការ អត់ធ្មត់ រក្សាស្ថានភាពឈរជើងដដែលនិងចៀសវាងសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលអាចបង្ក ភាពតានតឹង ឬការប៉ះទង្គិចគ្នាដើម្បី ទុកលទ្ធភាពឱ្យរដ្ឋាភិបាលបន្ដការពិភាក្សា គ្នាដើម្បីជំរុញការអនុវត្ដសាលដីកាតុលាការ ។
លោកឧនា យករដ្ឋមន្ដ្រី ហោ ណាំងហុង រដ្ឋមន្ដ្រីការបរទេសដឹកនាំប្រតិភូទៅ ស្ដាប់សាលដីកាមានប្រសាសន៍ថា សាលដីកានេះជាសេចក្ដីសម្រេចចិត្ដបិទ ផ្លូវតវ៉ា ដូច្នេះភាគីថៃត្រូវតែគោរព។ លោកមានប្រសាសន៌ថា “ពិតមែន ហើយយើងមិនអាចនិយាយថា សាល ក្រមតុលាការថ្ងៃនេះបំពេញបំណងរបស់យើងបាន១០០ភាគរយនោះទេ ។ ប៉ុន្ដែ យើងមានការរីករាយសាលដីកានេះ បានសម្រេចអ្វីដែលចង់បានយ៉ាងច្រើនបំផុត” ។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បាន អំពាវនាវជាថ្មីម្ដងទៀតដល់កងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធដែលកំពុងបំពេញភារកិច្ចការពារព្រំដែនត្រូវរក្សាការ អត់ធ្មត់ រក្សាស្ថានភាពឈរជើងដដែលនិងចៀសវាងសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលអាចបង្ក ភាពតានតឹង ឬការប៉ះទង្គិចគ្នាដើម្បី ទុកលទ្ធភាពឱ្យរដ្ឋាភិបាលបន្ដការពិភាក្សា គ្នាដើម្បីជំរុញការអនុវត្ដសាលដីកាតុលាការ ។
ចំណែក លោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណា វ៉ាត់ នាយករដ្ឋមន្ដ្រីថៃក៏បានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលថៃបានប្រាប់ទៅទាហានថៃ ឱ្យរក្សាសន្ដិភាពតាមព្រំដែន ។
នៅឯព្រំដែនលើប្រាសាទព្រះវិហារ មេទ័ពកម្ពុជា-ថៃប្រចាំនៅតំបន់ព្រះ វិហារបានណាត់ជួបគ្នាផ្លាស់ប្ដូរព័ត៌មាន និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការឱ្យកាន់ តែល្អប្រសើររវាងប្រទេសទាំង២ បន្ទាប់ ពីការប្រកាសបកស្រាយសាលដីកា តុលាការយុត្ដិធម៌អន្ដរជាតិអំពីសំណុំ រឿងប្រាសាទព្រះវិហារ ។ ជាលទ្ធផល ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាលើគោល ការណ៍ជាច្រើនដូចអ្វីដែលធ្លាប់បានអនុ វត្ដកន្លងមក ។
ជំនួប ធ្វើឡើងនៅវេលាម៉ោង១០និង៣០នាទីព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ នៅចំណុចព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃដែលភាគី កម្ពុជាដឹកនាំដោយលោកឧត្ដមសេនីយ៍ យឹម ពឹម និងមន្ដ្រីយោធាជាច្រើនទៀត ឯភាគីថៃដឹកនាំដោយមេភូមិភាគ ព្រំដែនផងដែរ ។ ជាលទ្ធផលបឋមនៃជំនួបនោះទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមាននិងរក្សាភាព ប្រក្រតីជាធម្មតានៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ។
ជំនួប ធ្វើឡើងនៅវេលាម៉ោង១០និង៣០នាទីព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ នៅចំណុចព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃដែលភាគី កម្ពុជាដឹកនាំដោយលោកឧត្ដមសេនីយ៍ យឹម ពឹម និងមន្ដ្រីយោធាជាច្រើនទៀត ឯភាគីថៃដឹកនាំដោយមេភូមិភាគ ព្រំដែនផងដែរ ។ ជាលទ្ធផលបឋមនៃជំនួបនោះទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមាននិងរក្សាភាព ប្រក្រតីជាធម្មតានៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ។
នៅឯ ប្រទេសថៃនាយករដ្ឋមន្ដ្រីថៃ លោកស្រីយីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា បានថ្លែង ពន្យល់ទៅកាន់ពលរដ្ឋថៃទាំងអស់ដើម្បីសុំឱ្យពួកគេទទួលយកសាលក្រម របស់ តុលាការអន្ដរជាតិ ។
ការ
ពន្យល់របស់លោកស្រីបានធ្វើ នៅប៉ុន្មានម៉ោងបន្ទាប់ពីការប្រកាស
សាលក្រមរបស់សាលាក្ដីយុត្ដិធម៌ជាន់ ខ្ពស់បំផុតនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ
ដែលបានសម្រេចបកស្រាយឱ្យកម្ពុជា
ធ្វើជាម្ចាស់ដីនៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ
ដែលមានអាយុកាលជិត១ពាន់ឆ្នាំ ។
ជាមួយ គ្នានេះដែរអតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រីថៃលោកស៊ួថេប ថូស៊ួបាន (Suthep Thaugsu-ban) អំពាវនាវឱ្យប្រជាពល រដ្ឋថៃទាំងអស់ត្រូវធ្វើបាតុកម្មនៅទូទាំង ប្រទេសក្នុងរយៈពេល៣ថ្ងៃដើម្បីប្រឆាំង ទៅនឹងរដ្ឋាភិបាល ។ ការអំពាវនាវរបស់ លោកស៊ួថេបបានធ្វើឡើងនៅចំពេល កម្ពុជាអបអរសាទរការបកស្រាយសាដីការបស់តុលាការយុត្ដិធម៌អន្ដរជាតិ ទីក្រុងឡាអេលើតំបន់មានជម្លោះកម្ពុជា-ថៃ ក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារកាលពីថ្ងៃចន្ទ ។
ថ្លែងនៅ ក្នុងសន្ទរកថាមួយដែលបានផ្សាយផ្ទាល់លើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ ក្នុងស្រុក លោក ស៊ួថេប បានអំពាវនាងឱ្យប្រជា ពលរដ្ឋថៃគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈធ្វើបាតុកម្ម នៅទូទាំងប្រទេសចំនួន៣ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការអនុម័តច្បាប់លើកលែងទោសដែលធ្វើឡើងដោយ រដ្ឋាភិបាល អ្នកស្រីយីងឡាក់ នៅពេលបច្ចុប្បន្ន ។
ឥស្សរជន សំខាន់មកពីគណបក្សប្រជា ធិបតេយ្យដែលជាគណបក្សប្រឆាំងធំ បំផុតរបស់ថៃរូបនេះក៏បានអំពាវនាវ ផងដែរឱ្យសហគ្រាសឯកជនទាំងអស់ នៅទូទាំងប្រទេសផ្អាកការបង់ពន្ធជួនរដ្ឋ និងជំនួញរបស់ពួកគេជាបណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បីចូលរួមធ្វើបាតុកម្មចំនួន៣ថ្ងៃ ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃពុធនេះ ។
ទន្ទឹម នឹងការអំពាវខាងលើលោក ស៊ួថេប ក៏បានព្រមានផងដែរថា រូប លោកនិងសមាជិកសភាសំខាន់ៗ៧ ផ្សេងៗទៀតចំនួន៧និងលាលែងចេញពីតំណែងប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំ ដោយលោកស្រីយីងឡាក់នៅតែជម្នះ ក្នុងការអនុម័តច្បាប់លើកលែងទោស ដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ ។
សភារបស់ ថៃបានពិភាក្សាដេញដោល លើច្បាប់នេះកាលពីម្សិលមិញ ប៉ុន្ដែ ច្បាប់នេះមិនទាន់បានអនុម័តនៅឡើយ ទេបន្ទាប់ពីលោកស៊ួថេបបញ្ជាក់ពីការ ប្រមូលផ្ដុំបាតុករមកពីគណបក្សប្រឆាំងរាប់ពាន់នាក់នៅទីស្នាក់ការ បក្សរបស់ លោកនៅទីក្រុងបាងកកប្រឆាំងទៅនឹងច្បាប់នេះ ៕
ប្រភពៈ នគរវត្ត
No comments:
Post a Comment